Ματαιότις

Ματαιότητα και Τέχνη

Στην τέχνη η ματαιότητα αποδίδεται συχνά από ένα ρόδο ( = τριαντάφυλλο). Το ρόδο, από το οποίο δεν έχει απομείνει παρά το όνομα, ο συμβολισμός, δηλαδή, για τη βραχύτητα του ανθρώπινου βίου αλλά και για το πεπερασμένο τού κάθε ανθρώπινου έργου.

Η ματαιότητα (vanitas) αποτελεί το προσφιλές λογοτεχνικό μοτίβο του Μεσαίωνα, το οποίο επαναφέρει στην νεότερη λογοτεχνία U. Eco στο σημειωτικό κώδικα του μυθιστορήματός του.

Η ματαιότητα (vanitas) αποτελεί ωστόσο ένα διαχρονικό μοτίβο και στην εικαστική τέχνη. Η απεικόνιση μιας νεκράς φύσης από αντικείμενα (όπως, για παράδειγμα, ενός ανθρώπινου κρανίου, ενός καθρέφτη, ενός σπασμένου αγγείου κ.ά.) που συμβολίζουν τη συντομία του ανθρώπινου βίου καθώς και τον πρόσκαιρο χαρακτήρα των επίγειων απολαύσεων και επιτευγμάτων, είναι ένα μοτίβο που απαντά συχνά στην ολλανδική σχολή του 16ου και του 17ου αι.

Το μοτίβο αυτό δεν λείπει επίσης ούτε από έργα εκπροσώπων του μετα-ιμπρεσιονισμού στις αρχές του 20ού αιώνα, όπως ο Paul Cezanne και ο Vincent van Gogh.